Dokąd dojedzie Izera?

• W 2020 r. spółka ElectroMobility Poland zaprezentowała polską markę samochodów elektrycznych Izera.
• Platformę technologiczną dostarczy Geely, projekt wykona Pininfarina.
• Budowa fabryki miała ruszyć w 2024 r., ale dopiero rozpisano przetarg na działkę. 
• Z przeprowadzonej ostatnio kontroli NIK wynika, że projekt realizowany jest nieterminowo i w sposób ryzykowny dla finansów.
• ElectroMobility Poland planuje zbudować nowoczesny system dystrybucji oparty na sprzedaży w internecie, a także nowoczesne formy sprzedaży bezpośredniej.
• Podsumowujemy co się do tej pory wydarzyło.
• Więcej informacji w polskiej (i nie tylko) branży aftermarketowej i motoryzacyjnej znajdziesz na stronie głównej Motofaktora. Jeśli chcesz być na bieżąco z najważniejszymi wiadomościami z branży – zapisz się na nasz newsletter.

20 września 2023 roku został opublikowany raport pokontrolny NIK dotyczący wydatkowania środków finansowych na projekt polskiego samochodu elektrycznego Izera. W wyniku przeprowadzonej kontroli Najwyższa Izba Kontroli oceniła, iż zaangażowanie przez Prezesa Rady Ministrów w II poł. 2021 r. kwoty 250 mln zł ze środków Funduszu Reprywatyzacji w działalność spółki ElectroMobility Poland SA (EMP), realizującej projekt budowy samochodu elektrycznego Izera (Projekt), za które Skarb Państwa objął akcje tej Spółki, było działaniem nierzetelnym i niosącym za sobą ryzyka co do gospodarności wydatkowania środków publicznych.

„ElectroMobility Poland z niezwykłą starannością podchodzi do formalnego aspektu prowadzonej działalności, co potwierdzają wcześniejsze kontrole i audyty. W trosce o transparentność, jak i ostrożność w gospodarowaniu środkami publicznymi, kontrolerzy NIK mieli pełen dostęp do wszystkich dokumentów, obowiązujących procedur i osób pracujących w EMP. Zakres kontroli obejmował ramy organizacyjne i koncepcyjne, postęp prac w projekcie, jak i wydatkowanie środków pozyskanych od akcjonariuszy oraz realizację umów inwestycyjnych. Pozytywna opinia NIK o gospodarnym i prawidłowym sposobie wydatkowania publicznych środków, a także „obiektywnym” charakterze opóźnień oraz prawidłowym zorganizowaniu struktury projektowej jest potwierdzeniem rzetelnego sposobu prowadzenia projektu Izera przez spółkę” – powiedział w rozmowie z tygodnikiem „Wprost” Piotr Zaremba, prezes ElectroMobility Poland.

 Teraz trochę historii:

Pod koniec lipca 2020 r. z wielką pompą spółka ElectroMobility Poland oficjalnie zaprezentowała prototypy polskiej marki samochodu elektrycznego Izera oraz jej logo.  Poza Piotrem Zarembą, prezesem zarządu ElectroMobility Poland, oficjalnej prezentacji marki Izera dokonali Jarosław Kulczycki (dziennikarz), Tadeusz Jelec (projektant samochodowy, związany m.in. z Jaguarem, i konsultant ElectroMobility Poland), Roberto Piatti (dyrektor zarządzający Torino Design) i Łukasz Maliczenko (dyrektor ds. rozwoju technicznego produktu w ElectroMobility Poland).

Zgodnie z zapowiedzią dokonaną w czasie prezentacji produkcja Izery miała ruszyć w 2023 r. Tymczasem teren, na którym ma powstać fabryka polskiego samochodu elektrycznego Izera, nadal nie jest własnością ElectroMobility Poland.

Krótko po prezentacji marki polskiego samochodu elektrycznego Izera – we wrześniu 2020 r. – ElectroMobility Poland, Polska Grupa Motoryzacyjna oraz Sieć Badawcza Łukasiewicz podpisały list intencyjny dotyczący bliskiej współpracy. Sygnatariusze listu zadeklarowali podjęcie współpracy, która ma zmierzać do tego, żeby jak największa liczba polskich podmiotów była włączona do procesu polonizacji łańcucha dostaw w ramach projektu prowadzonego przez spółkę ElectroMobility Poland. Chodzi o to, żeby rozwiązania, nad którymi pracują polscy naukowcy, stosowane w produktach oferowanych przez rodzime firmy, mogły być wykorzystywane w procesie produkcji samochodów elektrycznych oraz niezbędnej do ich funkcjonowania infrastruktury.

Trzy miesiące później, w grudniu 2020 r. spółka ElectroMobility Poland poinformowała, że wybrała Jaworzno na lokalizację pierwszej w Polsce fabryki aut elektrycznych. Według zapowiedzi spółki jej budowa miała ruszyć jesienią 2021 r. Spółka zapewniała wówczas, że decyzja o ulokowaniu fabryki samochodów elektrycznych poprzedzona była szczegółowymi analizami i że rozważano kilkadziesiąt lokalizacji. Fabryka będzie zlokalizowana w Katowickiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej (KSSE).

Rok później, w lipcu 2021 r., Skarb Państwa nabył akcje ElectroMobility Poland za 250 mln zł. Dokapitalizowanie spółki EMP miało umożliwić realizację kolejnego etapu rozwoju projektu polskiej marki samochodów elektrycznych. Środki miały zostać przeznaczone między innymi na rozpoczęcie współpracy z dostawcą platformy technologicznej, kontynuowanie prac inżynieryjnych i działania przygotowawcze związane z budową fabryki w Jaworznie. Piotr Zaremba, prezes ElectroMobility Poland, informował wówczas, że do końca 2020 roku na prace projektowe spółka wydatkowała ponad 53 miliony złotych.

Z kolei w lutym 2022 r. spółka ElectroMobility Poland podpisała umowę z PROCHEM SA o zastępstwo inwestycyjne w formule EPCM (Engineering, Procurement and Construction Management). Zakres umowy obejmuje koordynację i nadzór nad pracami budowlanymi, w tym: opracowanie projektu budowlanego oraz przeprowadzenie procesu przetargowego na wybór generalnych wykonawców zakładu produkcyjnego w Jaworznie.

Również w lutym 2022 r. ElectroMobility Poland podpisała umowę z firmą Dürr Systems AG na świadczenie usług inżynieryjnych. Do zadań planisty zakładu należy m.in. zaprojektowanie linii produkcyjnych dla fabryki Izery, opracowanie koncepcji procesu produkcyjnego dla wszystkich trzech wydziałów produkcyjnych (spawalni, lakierni i montażu), opracowanie wytycznych do projektu budowlanego w zakresie technologii produkcji, a także opracowanie wewnętrznego procesu logistycznego zakładu oraz schematów funkcjonalnych dla procesu lakierniczego wraz z systemami oczyszczania powietrza.

O tym, na jakiej platformie technologicznej będzie konstruowana Izera, dowiedzieliśmy się w listopadzie 2022 r. ElectroMobility Poland ogłosiła 17 listopada 2022 r, że dostawcą platformy jest chińska firma Geely, właściciel marek Volvo i Lotus, udziałowiec Mercedesa i Astona  Martina, a także jest współwłaściciel Smarta. Chiński gigant ma też w swojej ofercie samochody elektryczne i spalinowe własnej produkcji. Geely jest posiadaczem pięciu centrów badawczo-rozwojowych na świecie, a w 12 fabrykach zatrudnia 100 000 pracowników.

Platforma o oznaczeniu kodowym SEA zadebiutowała na rynku w roku 2020. Jest skalowalna, co oznacza, że na jej podstawie można zbudować samochody z segmentu od A do E o rozstawach osi od 1800 mm do 3300 mm. To oznacza, że Izera będzie mogła występować w kilku odmianach nadwoziowych i z kilkoma rozstawami osi.

Pozyskiwanie komponentów to jedno z najważniejszych wyzwań w przemyśle motoryzacyjnym. Odpowiednia strategia pozyskania to klucz do sukcesu. Traktujemy to jako jedno z naszych priorytetowych zadań. Dzięki współpracę z Geely mamy zapewnione bezpieczeństwo dostaw podstawowych komponentów platformy. Ale też, co jest bardzo istotne i chciałbym to mocno podkreślić, mamy absolutną elastyczność decyzyjną co do tego, czy chcemy z tych komponentów korzystać, czy może z punktu widzenia opłacalności biznesowej bardziej opłaca nam się te komponenty rozwijać niezależnie. To jest przedmiotem pracy w ciągu następnych miesięcy, żeby tę strategię razem z partnerem ustalić, a później wdrażać. Z punktu widzenia rachunku biznesowego nadal część komponentów będziemy współdzielić z naszym partnerem, ale komponenty, które są ze względów chociażby logistycznych nieopłacalne do ściągania z Chin, będziemy rozwijać w Polsce – wyjaśniał Łukasz Maliczenko, dyrektor ds. rozwoju produktu w ElectroMobility Poland, w wywiadzie dla Motofaktor.pl.

A już w marcu tego roku dowiedzieliśmy się, że włoskie studio stylistyczne Pininfarina opracuje projekt nadwozia, wnętrza oraz HMI (Human Machine Interface) dla polskiej marki samochodów elektrycznych Izera. Na przestrzeni dziewięciu dekad Pininfarina zaprojektowała ponad 1200 pojazdów i wykonała ponad 600 projektów z innych dziedzin, zdobywając za nie liczne międzynarodowe nagrody.

Spółka ElectroMobility Poland co kilka miesięcy ogłasza kolejne umowy i sojusze dotyczące Izery. Ostatnio pochwaliła się nawet, że prace nabierają tempa. Wciąż jednak brakuje jednego, dość istotnego konkretu – fabryki, której budowa nawet jeszcze nie ruszyła, a pierwsza Izera ma z niej podobno wyjechać w 2025 r. 

Jak podała w sierpniu 2023 r. „Rzeczpospolita” dopiero rozpisano przetarg na tereny o powierzchni 300 ha. Cena wywoławcza wynosi 128 milionów złotych, a zgłaszające się do przetargu przedsiębiorstwa muszą wpłacić wadium w kwocie 10% ceny wywoławczej, czyli 12,8 miliona złotych. Prezes ElectoMobility Poland – Piotr Zaremba zapewnia, że spółka przystąpi do przetargu, jednak nie ma gwarancji, że go wygra, ponieważ lista zainteresowanych tym gruntem przedsiębiorstw zostanie zamknięta dopiero 19 września tego roku.

Z kolei”Dziennik Gazeta Prawna” informował na początku września, że w fabryce Izery w Jaworznie mogą powstawać także samochody chińskiego producenta Geely.

Skoro samochody tego producenta są dostępne w Europie, to dlaczego nie pomyśleć o zoptymalizowaniu całego pomysłu biznesowego poprzez współdzielenie mocy produkcyjnych? – stwierdził Piotr Zaremba, prezes ElectroMobility Poland, w rozmowie z „Dziennikiem Gazetą Prawną”.

ElectoMobility Poland zapewnia jednocześnie, że współpraca z Geely to szansa dla polskich poddostawców na rozwój i budowę biznesowych relacji. Komponenty nie tylko nadwozia, lecz także – na kolejnym etapie – platformy będą mogły powstawać lokalnie.

ElectroMobility Poland, właściciel marki Izera, planuje zbudować nowoczesny, efektywny i „lekki” system dystrybucji oparty na sprzedaży w internecie, a także nowoczesne formy sprzedaży bezpośredniej, takie jak m.in. zlokalizowane w miastach concept stores czy mobilne pop-up stores.

Na nowoczesne kanały dystrybucji stawia również partner technologiczny ElectroMobility Poland – globalny koncern Geely. W jaki sposób jest zorganizowana sieć sprzedaży chińskiego producenta, który w zeszłym roku sprzedał ponad dwa miliony aut na całym świecie?

ElectroMobility Poland zakłada, że sprzedaż Izery będzie opierała się na czterech głównych kanałach.

Izera Home można porównać do tradycyjnego punktu dilerskiego, w którym mieści się zarówno salon samochodowy z ekspozycją różnych modeli aut, jak i punkt serwisowy. Będzie on znajdował się poza centrum miasta, jednak w lokalizacjach, do których można łatwo dotrzeć. W takim miejscu będzie można załatwić wszystkie formalności związane z zakupem auta, a także odbyć jazdę próbną.

Kolejnym pomysłem na zwiększenie zasięgu sprzedaży Izery jest pop-up store, czyli mobilny punkt prezentacji samochodu, pojawiający się tam, gdzie jest zainteresowanie marką, a gdzie dostęp do niej jest na co dzień mniejszy.

Źródło: materiały własne, PAP MediaRoom