Branża motoryzacyjna promuje elektryfikację pojazdów w celu zmierzenia się ze zmianami klimatu i osiągnięcia neutralności pod względem emisji dwutlenku węgla. Większość silników w zelektryfikowanych samochodach wykorzystuje magnesy neodymowe, które zawierają trudno dostępne metale ziem rzadkich, takie jak neodym czy dysproz. Zmniejszenie wykorzystania tych metali jest ważne nie tylko ze względu na ograniczenie szkodliwych dla środowiska procesów stosowanych w górnictwie i rafinacji, ale również na brak równowagi między podażą a popytem, który prowadzi do fluktuacji cen zarówno dla producentów, jak i konsumentów.

Aby dobrze wykorzystać te rzadkie i cenne surowce w bardziej wydajny sposób, od 2010 roku Nissan już w fazie projektowej stara się ograniczyć zawartość ciężkich pierwiastków ziem rzadkich (ang. REE) w magnesach wykorzystywanych w jednostkach napędowych. Co więcej, Nissan ponownie przetwarza te pierwiastki usuwając magnesy z silników, które nie spełniają standardów produkcyjnych i nie mogą być ponownie instalowane w pojazdach, a następnie zwraca magnesy ich dostawcom. Aktualnie proces ten składa się z kilku etapów, w tym ręcznego demontażu i usuwania komponentów. Dlatego też stworzenie prostszego i bardziej ekonomicznego procesu jest istotne dla osiągnięcia wyższego współczynnika recyklingu w przyszłości.

Od 2017 roku Nissan współpracuje z Uniwersytetem w Wasedzie, który ma bogate doświadczenie w badaniu recyklingu i wytapianiu metali nieżelaznych. W marcu 2020 roku udało się w ramach współpracy opracować proces pirometalurgiczny niewymagający demontażu silnika.

1. Materiał do nawęglania i surówka hutnicza są dodawane do silnika, który potem jest podgrzewany do temperatury co najmniej 1400 stopni Celsjusza i zaczyna się topić.
2. W celu oksydacji pierwiastków ziem rzadkich do stopionej mieszanki dodawany jest tlenek żelaza.
3. Do mieszanki dodawana jest niewielka ilość topnika na bazie boranu, który jest w stanie rozpuszczać tlenki pierwiastków ziem rzadkich w niskich temperaturach i ma wysoką skuteczność w ich odzyskiwaniu.
4. Stopiona mieszanka dzieli się na dwie warstwy płynne – jedna z nich to stopiona warstwa tlenków (żużel), która zawiera pierwiastki ziem rzadkich unoszące się na górze, a druga warstwa to stop żelaza i węgla (Fe-C) o większej gęstości, który opada na dno.
5. Pierwiastki ziem rzadkich są odzyskiwane z żużlu.

Testy wykazały, że proces ten pozwala na odzyskanie z silników nawet 98% pierwiastków ziem rzadkich. Przekłada się to także na oszczędność czasu o około 50% w porównaniu do obecnie stosowanej metody, ponieważ nie ma potrzeby rozmagnesowywania, usuwania ani demontażu magnesów.

W przyszłości Uniwersytet w Wasedzie i Nissan mają kontynuować testy na dużą skalę w centrach badawczych w celu praktycznego wdrożenia, a Nissan ma nadal gromadzić silniki ze zelektryfikowanych samochodów, aby jeszcze lepiej rozwinąć swój system recyklingu.

Nissan ma w dalszym ciągu przyczyniać się do budowania czystszego, bezpieczniejszego i bardziej przyjaznego środowisku społeczeństwa działając zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. W ramach planu działań na rzecz ochrony środowiska (Nissan Green Program 2022) firma zajmuje się również priorytetowymi działaniami związanymi ze zmianami klimatu, uzależnieniem od zasobów naturalnych, jakością powietrza i niedoborem wody. Nissan ma starać się osiągnąć neutralność węglową i zerowy poziom wykorzystania nowych surowców materiałowych, a jednocześnie promować użytkowanie samochodów zelektryfikowanych oraz recykling i zmniejszony udział pierwiastków ziem rzadkich w procesie produkcji.

Źródło: Nissan