Przyjęty pakiet wniosków ma pomóc obniżyć emisje gazów cieplarnianych netto o co najmniej 55% do 2030 r. – w porównaniu z poziomami z 1990 r. Takie obniżenie poziomu emisji w najbliższej dekadzie to zasadniczy warunek, który może sprawić, by Europa stała się pierwszym na świecie kontynentem neutralnym dla klimatu do 2050 r. i wprowadziła w życie Europejski Zielony Ład. Przedstawione wnioski Komisji stanowią narzędzia prawodawcze, które służą realizacji celów zawartych w Europejskim prawie o klimacie oraz gruntownej transformacji naszej gospodarki i społeczeństwa zmierzającej do sprawiedliwej, ekologicznej i dostatniej przyszłości.

Przedstawione wnioski mają umożliwić niezbędne przyspieszenie redukcji emisji gazów cieplarnianych w najbliższym dziesięcioleciu. Łączą one: stosowanie systemu handlu uprawnieniami do emisji w nowych sektorach oraz zaostrzenie zasad obecnego unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji; większe wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych; wyższą efektywność energetyczną; szybsze wprowadzanie niskoemisyjnych rodzajów transportu oraz infrastruktury i paliw, które je wspierają; dostosowanie polityki podatkowej do celów Europejskiego Zielonego Ładu; działania zapobiegające ucieczce emisji gazów cieplarnianych; oraz narzędzia służące ochronie i rozwojowi naturalnych pochłaniaczy dwutlenku węgla.

• Unijny system handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS) decyduje o cenie emisji dwutlenku węgla i co roku obniża pułap emisji pochodzących z określonych sektorów gospodarki. W ciągu ostatnich 16 lat udało się obniżyć emisje pochodzące z produkcji energii elektrycznej i energochłonnych gałęzi przemysłu o 42,8%. Dzisiaj Komisja proponuje jeszcze większe obniżenie ogólnego pułapu emisji i zwiększenie rocznego tempa ich redukcji. Aby rozwiązać problem braku redukcji emisji w transporcie drogowym i w budynkach, ustanowiono odrębny nowy system handlu uprawnieniami do emisji w odniesieniu do dystrybucji paliwa dla transportu drogowego i budynków. Komisja proponuje również zwiększenie funduszu innowacyjnego i funduszu modernizacyjnego.
• Uzupełnienie handlu uprawnieniami do emisji wymaga połączenia działań na rzecz rozwiązania problemu rosnących poziomów emisji w transporcie drogowym. Bardziej rygorystyczne normy emisji CO2 dla samochodów osobowych i dostawczych mają przyspieszyć przejście na mobilność bezemisyjną dzięki wymogowi zmniejszenia średnich emisji z nowych samochodów o 55% od 2030 r. i o 100% od 2035 r. w porównaniu z poziomami z 2021 r. W rezultacie wszystkie nowe samochody rejestrowane od 2035 r. mają być bezemisyjne. Aby zagwarantować kierowcom możliwość ładowania pojazdów lub zakupu paliwa w niezawodnej sieci w całej Europie, zmienione rozporządzenie w sprawie infrastruktury paliw alternatywnych nałoży na państwa członkowskie wymóg zwiększenia zdolności ładowania proporcjonalnie do sprzedaży samochodów bezemisyjnych oraz wymóg instalacji punktów ładowania i tankowania na głównych autostradach w regularnych odstępach: co 60 km w przypadku ładowania energią elektryczną i co 150 km w przypadku tankowania wodoru.

Te i pozostałe wnioski ustawodawcze są ze sobą powiązane i wzajemnie się uzupełniają. Taki pakiet i związane z nim dochody są potrzebne, aby zapewnić transformację, która ma sprawić, że Europa stanie się sprawiedliwa, ekologiczna i konkurencyjna, a ponadto przyniesie równomierny podział odpowiedzialności między różnymi sektorami i państwami członkowskimi, a w stosownych przypadkach zapewni dodatkowe wsparcie.

Chociaż w perspektywie średnio- i długofalowej korzyści wynikające z unijnej polityki klimatycznej wyraźnie przewyższają koszty tej transformacji, ta polityka może w ujęciu krótkoterminowym wywrzeć dodatkową presję na gospodarstwa domowe, mikroprzedsiębiorstwa i użytkowników transportu w trudnej sytuacji. W związku z tym rozwiązania proponowane w pakiecie pozwolić mają równomiernie rozłożyć koszty przeciwdziałania zmianie klimatu i przystosowania się do niej.

Ponadto instrumenty ustalania opłat za emisję gazów cieplarnianych przynoszą dochody, które można ponownie zainwestować, aby pobudzić innowacje, wzrost gospodarczy i inwestycje w czyste technologie. Nowy Fundusz Społeczny na rzecz Działań w dziedzinie Klimatu ma zapewnić państwom członkowskim specjalne środki finansowe, aby pomóc obywatelom w finansowaniu inwestycji w efektywność energetyczną, nowe systemy ogrzewania i chłodzenia oraz czystszą mobilność.

Fundusz byłby finansowany z budżetu UE w kwocie równej 25% spodziewanych dochodów z handlu uprawnieniami do emisji w odniesieniu do paliw stosowanych w budynkach i transporcie drogowym. Zapewnić ma on państwom członkowskim finansowanie w wysokości 72,2 mld euro na lata 2025–2032 w oparciu o ukierunkowaną zmianę wieloletnich ram finansowych. Dzięki propozycji wykorzystania równoważnego finansowania ze strony państw członkowskich fundusz uruchomiłby 144,4 mld euro na społecznie sprawiedliwą transformację.

Komentarz Polskiego Stowarzyszenia Paliw Alternatywnych: „PSPA ocenia zaostrzenie emisji CO2 przez KE„.

Źródło: Komisja Europejska