Płyn hamulcowy to ważny, krytyczny z punktu widzenia bezpieczeństwa element układu hamulcowego pojazdu.
Podczas hamowania w wyniku tarcia materiału ciernego o tarczę hamulcową powstaje ciepło. Część ciepła rozpraszana jest przez tarczę hamulcową, część przez materiał cierny klocków hamulcowych, natomiast część ciepła jest pochłaniana przez zaciski hamulcowe i tłok dociskający klocek do tarczy. Tym samym na działanie ciepła narażony jest płyn hamulcowy bezpośrednio oddziałujący na tłok w zacisku. W związku z tym płyn hamulcowy musi spełniać określone w normach wymagania w zakresie maksymalnej zawartości wody oraz minimalnej temperatury wrzenia.
Zawartość wody w płynie hamulcowym znacząco obniża temperaturę wrzenia płynu i powoduje wydzielanie się pary wodnej w jego objętości.
Temperatura wrzenia płynu hamulcowego to temperatura, przy której zaczynają tworzyć się pęcherzyki gazu. Gdy tylko dojdzie do powstania pęcherzyków gazu, w układzie hamulcowym nie można utrzymać wymaganego ciśnienia roboczego, ponieważ gaz daje się sprężać. Skutkiem jest gwałtowny spadek skuteczności siły hamowania, co może prowadzić do wypadku.
Zdolność płynu hamulcowego do higroskopii jest właściwością konieczną, ponieważ pozwala na równomierne rozdzielenie zawartej wody w całym układzie. Jeżeli woda zebrałaby się w jednym miejscu, temperatura wrzenia wynosiłaby w danym punkcie tylko ok. 100 °C.
Jeżeli zawartość wody nie przekracza określonego poziomu – przykładowo 3 %, punkt wrzenia nadal jest wyraźnie wyższy od 100 °C, a tym samym niebezpieczeństwo powstawania pęcherzyków gazu jest znacząco mniejsze.
Kilka czynników wpływa i jednocześnie przyspiesza absorpcję wody. Należy do nich między innymi przechowywanie płynu hamulcowego przez dłuższy czas w otwartych, niezabezpieczonych opakowaniach, brak zachowania interwałów wymiany, uszkodzone elementy układu hamulcowego (np. pęknięcia zewnętrznych warstw elastycznych przewodów hamulcowych) lub uszkodzone uszczelnienia.
Higroskopijne właściwości płynu hamulcowego wynikają z zawartości glikolu. W rezultacie płyn stopniowo pochłania coraz większą ilość wody i dlatego musi być regularnie wymieniany.
Z reguły producenci pojazdów zalecają wymianę płynu hamulcowego co 30 000 do 50 000 km przebiegu lub co dwa lata – w zależności od warunków eksploatacji.
Na podstawie informacji Ferdinand Bilstein