• Diagnostyka układu ładowania w niektórych przypadkach może wymagać od warsztatu większych nakładów czasowych.
• Przebieg pomiaru napięcia akumulatora może wiele powiedzieć o kondycji akumulatora, rozrusznika i samego silnika.
• Brak napięcia ładowania jest widoczny praktycznie od razu na wykresie przebiegu napięcia podczas rozruchu.
• Przedstawiamy proces pomiaru przebiegu napięcia testerem Mega Macs X firmy Hella Gutmann.
• Więcej informacji w polskiej (i nie tylko) branży aftermarketowej i motoryzacyjnej znajdziesz na stronie głównej Motofaktora. Jeśli chcesz być na bieżąco z najważniejszymi wiadomościami z branży – zapisz się na nasz newsletter.

Zimowa aura sprzyja wielu usterkom, które są źródłem problemów z zachowaniem właściwego poziomu napięcia w instalacji elektrycznej pojazdu. Wychwycenie tych nieprawidłowości i trafne zlokalizowanie źródła problemu w niektórych przypadkach może wymagać od warsztatu znacznie większych nakładów czasowych. Kluczowym czynnikiem staje się więc szybko i prawidłowo przeprowadzona diagnostyka.

Gdy do warsztatu trafia samochód, w którym klient zgłasza problemy z rozruchem silnika, jednym z pierwszych kroków diagnostycznych jest badanie napięcia akumulatora. W większości przypadków pomiar wykonywany jest tradycyjnym multimetrem (ilustracja 1), który jest w stanie dostarczyć mechanikowi podstawowych informacji dotyczących napięcia spoczynkowego akumulatora, jak i poziomu napięcia w trakcie pracy jednostki napędowej, czyli wstępnej informacji jak funkcjonuje układ ładowania. Jednak przeprowadzenie pomiarów obejmujących swoim zakresem obserwacje spadku napięcia podczas rozruchu silnika, ocenę pracy rozrusznika czy też obserwację fazy przyrostu napięcia spowodowaną działaniem alternatora wymagają zaangażowania znacznie dokładniejszego przyrządu niż zwykły multimetr o przeciętnych parametrach.

Odpowiednia wizualizacja parametrów staje się nieocenioną pomocą dla mechanika, a taki komfort umożliwia praca z oscyloskopem lub zaawansowanym multimetrem. W naszym przykładzie posłużymy się testerem Hella Gutmann Mega Macs X, który umożliwia wyświetlanie parametrów badanych podzespołów w sposób pozwalający na dokładną ocenę analizowanego sygnału. Kluczowe staje się więc zwizualizowania wartości, tak by były one czytelne dla mechanika i w jednoznaczny sposób pozwoliły ukierunkować diagnozę. Dodatkowo, pomiar powinien być łatwy do zrealizowania i nie zajmować cennego czasu. Prawidłowe skonfigurowanie Mega Macs X wraz z jego podłączeniem do realizacji opisywanego testu zajmuje szacunkowo mniej niż 5 minut. Po tym czasie tester jest już gotowy do pracy i w zależności od wyboru dostępnego modułu – multimetr czy oscyloskop – mechanik może rozpocząć pomiar. Zaawansowane możliwości multimetru, a tym bardziej oscyloskopu pozwalają na zarejestrowanie sygnału napięcia który będzie wstępem do zdiagnozowania problemów z uruchomieniem silnika badanego pojazdu.

Po prawidłowym skonfigurowaniu modułu oscyloskopu (ilustracja 2), sondy pomiarowe podłączamy do biegunów akumulatora (ilustracja 3). Test najlepiej rozpocząć od fazy rejestrowania napięcia spoczynkowego (ilustracja 4), po czym włączyć zapłon i uruchomić silnik. Jednostka napędowa powinna pracować przez kilka sekund, taki pomiar zapewni wtedy obserwację fazy pracy alternatora.

Uzyskany wykres napięcia pozwala mechanikowi na podjęcie pierwszych kroków ścieżki diagnozy. Najpierw przeanalizujemy prawidłowy przebieg (ilustracja 5), w którym możemy wyodrębnić kilka charakterystycznych obszarów.

Punkt (A) to moment, w którym nastąpiło włączenie zapłonu, natomiast punkt (B) to maksymalny spadek napięcia akumulatora wywołany obciążeniem instalacji pojazdu przez rozrusznik. Napięcie w punkcie (B) spada do wartości 9 V co świadczy o dobrym stanie akumulatora jak i samego rozrusznika. Wartości poniżej 8 V można uznać za zbyt niskie, więc powinny być one sygnałem do sprawdzenia rozrusznika, jego instalacji jak i stanu naładowania akumulatora. Krzywa (C) o dość stromym i narastającym zboczu obrazuje spadki napięcia wywołane ciśnieniem sprężania jednostki napędowej. Brak tego charakterystycznego odcinka w trakcie badania napięcia akumulatora może świadczyć o zaniku ciśnienia sprężania spowodowanego np.: złą kondycją mechaniczną silnika lub nieszczelnością zaworów (zerwanie paska lub łańcucha rozrządu).

W punkcie (D) rozpoczyna się faza ładowania akumulatora, alternator podnosi poziom napięcia do pułapu wynoszącego 14,2 V. Zauważmy jak wiele danych dostarcza mechanikowi ten prosty pomiar, wynik widoczny na ekranie testera pozwala na podjęcie kolejnych kroków diagnostycznych.

Przyjrzyjmy się teraz wykresowi na ilustracji 6, już na pierwszy rzut oka widać nieprawidłowość dotyczącą braku ładowania – obszar w punkcie (B). Napięcie spoczynkowe akumulatora – w punkcie (A), ma większą wartość od poziomu napięcia zarejestrowanego po uruchomieniu silnika wynikające z obciążenia baterii pracą rozrusznika. Następnym krokiem powinno być zatem zweryfikowanie stanu układu ładowania.

W kolejnych cyklach artykułów, przedstawione zostaną metody diagnostyki wykorzystujące Mega Macs X firmy Hella Gutamann.