Marka Standox, należąca do firmy Axalta, przedstawia listę typowych wad lakierniczych, ich przyczyn, metody zapobiegania i usuwania.
Błędy popełnia się zawsze
Uszkodzenia w lakierze mogą mieć wiele przyczyn. Na przykład klient miał wypadek lub środowisko pozostawiło na lakierze swoje ślady. Może się również zdarzyć, że podczas samego lakierowania popełniono błąd – z pewnych powodów grubość warstwy nie była optymalna lub czas suszenia za krótki. Czasami przyczyną jest niewłaściwe przygotowanie podłoża. Bardzo ważną rolę odgrywają również warunki pracy w warsztacie.
Jak widać więc nie jest łatwo rozpoznać przyczyny błędu na pierwszy rzut oka. Dokładna analiza jest bardzo czasochłonna. Z pomocą tej broszury właściwe rozpoznanie błędów lakierniczych nie będzie już takie trudne. Na zdjęciach pokazane są poszczególne wady lakiernicze, a poniżej podane praktyczne wskazówki ich usuwania. Aby proces ten jeszcze bardziej uprościć, poradnik podzielono na 2 części: pierwsza to błędy powstałe podczas przygotowania aplikacji, druga to wpływ środowiska na jakość i wygląd lakieru.
Bez jakichkolwiek wątpliwości można teraz określić przyczynę danego błędu i szybko ją usunąć – zanim klient złoży reklamację. Oszczędzi to nie tylko nerwy, czas i koszty, ale umocni pozycję doskonale pracującego fachowca.
I - Błędy powstałe podczas przygotowania aplikacji
1. Zacieki
Przyczyna:
- nieprawidłowa lepkość i technika natrysku, niezachowanie właściwego czasu odparowania i właściwej grubości warstw
- źle dobrany pistolet (dysza)
- źle dobrane ciśnienie natrysku
- zbyt niska temperatura lakieru, podłoża lub pomieszczenia
- niewłaściwy rozcieńczalnik lub utwardzacz
Zapobieganie:
- przestrzegać podanego w metryczce sposobu aplikacji
- używać sprawnych pistoletów natryskowych
- obiekt i materiał ogrzać do temperatury pokojowej 20°C
- wybrać właściwą kombinację utwardzacza i rozcieńczalnika
Usuwanie:
- przeszlifować i spolerować
- wyszlifować i ponownie polakierować
2. Plamy wodne
Przyczyna:
- świeży, niedostatecznie utwardzony lakier
- zbyt gruba warstwa, za krótki czas suszenia
- zastosowanie niewłaściwego rozcieńczalnika
- niewłaściwy utwardzacz lub złe proporcje mieszania
Zapobieganie:
- przestrzegać podanego w metryczce sposobu aplikacji
Usuwanie:
- po wysuszeniu plamy spolerować
- lakier nawierzchniowy wysuszyć, przeszlifować i ponownie polakierować
3. Chmurki
Przyczyna:
- niewłaściwa lepkość natrysku, technika natrysku, czasy odparowania, niewłaściwa temperatura podczas natrysku
- niewłaściwie dobrany pistolet, dysza pistoletu, ciśnienie natrysku
- nieodpowiedni rozcieńczalnik
Zapobieganie:
- ustawić odpowiednią lepkość natrysku
- prowadzić pistolet w jednakowej odległości od lakierowanego przedmiotu
- dobrać odpowiedni pistolet i dyszę
- używać wyłącznie zalecanych rozcieńczalników
- przestrzegać czasów odparowania
- przestrzegać podanego w metryczce sposobu aplikacji
Usuwanie:
- w przypadku konwencjonalnych lakierów bazowych: przed lakierem bezbarwnym zastosować metodę kropelkową
- po wysuszeniu lakieru bezbarwnego powierzchnię przeszlifować i ponownie polakierować
- w przypadku wodorozcieńczalnych lakierów bazowych: na mokry lakier bazowy nanieść równomiernie warstwę końcową zgodnie z metryczką
4. Pęcherzyki spowodowane utlenianiem się rozcieńczalnika
Przyczyna:
- niedokładnie wysuszony wypełniacz np. na krawędziach, listwach ozdobnych
- rozcieńczalnik lub powietrze, uwięzione w warstwie farby na skutek niewłaściwej lepkości natrysku, niewłaściwego ciśnienia natrysku, niezachowania czasów odparowania, niezachowania czasów suszenia
- niewłaściwy utwardzacz lub rozcieńczalnik
- zbyt grube warstwy
- nieprawidłowa technika natrysku
Zapobieganie:
- nanosić normalne warstwy
- regularnie kontrolować temperaturę pieca
- przestrzegać podanego w metryczce sposobu aplikacji
Usuwanie:
- po wysuszeniu ponownie polakierować bez szlifowania (w ciągu 24 godzin) lub przeszlifować bardzo drobną włókniną ścierną
- po wysuszeniu i szlifowaniu pokryć pory poliestrową szpachlą natryskową lub usunąć zły lakier i ponownie polakierować
- przeszlifować, nałożyć wypełniacz i ponownie polakierować
5. Efekt „soli i pieprzu”
Przyczyna:
- w przypadku wodorozcieńczalnych lakierów bazowych: aplikacja zbyt mokrej warstwy lakieru może powodować małe czarne punkciki przy jasnych kolorach metallic
Zapobieganie:
- przestrzegać prawidłowych proporcji mieszania, ciśnienia natrysku i prawidłowej techniki
Usuwanie:
- ponieważ wada widoczna jest z reguły dopiero po naniesieniu lakieru bezbarwnego, konieczne jest szlifowanie i ponowna aplikacja lakieru bazowego i bezbarwnego
6. Skórka pomarańczy
Przyczyna:
- niewłaściwe ciśnienie, lepkość i technika natrysku oraz temperatura pomieszczenia
- niewłaściwa kombinacja rozcieńczalników
- chropowate podłoże
- niewłaściwy pistolet (dysza)
- zbyt wysoka temperatura
Zapobieganie:
- przestrzegać podanego w metryczce sposobu aplikacji
- przygotować właściwie podłoże
- stosować właściwy pistolet (dysze)
- stosować zalecany rozcieńczalnik
- unikać aplikacji w zbyt wysokiej temperaturze
Usuwanie:
- przeszlifować i ponownie polakierować
- przeszlifować i spolerować
7. Podnoszenie się lakieru
Przyczyna:
- przeszlifowanie do warstwy bazowej nieizolowanej
- izolowanie niewłaściwym wypełniaczem/primerem
- niewłaściwie nałożony wypełniacz/primer
- podłoże niedostatecznie wysuszone
Zapobieganie:
- test rozcieńczalnikowy
- izolować wypełniaczem 2K lub EP – aplikować go kilkoma cienkimi warstwami i przestrzegać czasów odparowania
- unikać szlifowania do warstwy bazowej
Usuwanie:
- dokładnie wysuszyć lakier nawierzchniowy
- uszkodzone miejsce zeszlifować, izolować i nałożyć nową warstwę
8. Ulatnianie się nadtlenku z utwardzacza przy lakierowaniu 2-warstwowym
Przyczyna:
- szpachla poliestrowa za bardzo utwardzona (za dużo utwardzacza)
- złe wymieszanie
- brak izolacji materiału poliestrowego
Zapobieganie:
- dozownik szpachli
- sprawdzić ilość dodawanego utwardzacza (waga)
- przestrzegać zalecanych ilości utwardzacza
- dobrze wymieszać
Usuwanie:
- szlifować, izolować, polakierować na nowo
9. Ślady po szlifowaniu
Przyczyna:
- szlifowanie papierem o zbyt grubej gradacji
- niewystarczające utwardzenie wypełniacza
- niewystarczająco dobrze przeszlifowana szpachla poliestrowa
- niewystarczająca izolacja szpachli przed nałożeniem lakieru nawierzchniowego
Zapobieganie:
- stosować papier o zalecanej gradacji
- zaszpachlowane miejsca odizolować wypełniaczem 2K-Fueller
- utwardzić wypełniacz
Usuwanie:
- wysuszyć i przeszlifować
- izolować i ponownie polakierować
10. Brud i kurz w lakierze bazowym
Przyczyna:
- wniknięcie brudu z powietrza lub lakieru bazowego w wilgotną powłokę lakieru
Zapobieganie:
- zawsze zwracać uwagę na czystość w kabinie
- przestrzegać czystości w każdej fazie aplikacji
- aplikować „czysty” lakier
- stosować sitka i filtry
Usuwanie:
- daną powierzchnię przeszlifować i nanieść nowy lakier bazowy
11. Brud i kurz w lakierze bezbarwnym
Przyczyna:
- podczas aplikacji brud dostał się do wilgotnej warstwy lakieru
- w zależności od koloru widoczny jako ciemne lub jasne punkciki
Zapobieganie:
- zawsze zwracać uwagę na czystość w kabinie
- przestrzegać czystości w każdej fazie aplikacji
- aplikować „czysty” lakier
Usuwanie:
- poprzez szlifowanie i polerowanie usunąć można tylko brud z powierzchni lakieru bezbarwnego
- w innym przypadku konieczna jest ponowna aplikacja lakieru bazowego i bezbarwnego
12. Problemy z przyczepnością między lakierem bazowym i bezbarwnym
Przyczyna:
- zbyt gruba warstwa lakieru bazowego
- zbyt krótki czas odparowania międzywarstwowego i końcowego lakieru bazowego
- niewłaściwe proporcje mieszania lakieru bezbarwnego z utwardzaczem
- niewłaściwa kombinacja utwardzacza i rozcieńczalnika, zbyt krótki system
Zapobieganie:
- przestrzegać podanych w metryczce grubości warstw lakieru bazowego
- przestrzegać podanych w metryczce czasów odparowania międzywarstwowego i końcowego
- przestrzegać podanych w metryczce proporcji mieszania lakieru bezbarwnego, utwardzacza i rozcieńczalnika
Usuwanie:
- przeszlifować i ponownie polakierować
13. Niedostateczne krycie
Przyczyna:
- niejednolite podłoże (lakierowanie efektowe)
- zbyt cienka warstwa lakieru nawierzchniowego
- zbyt duża ilość rozcieńczalnika
Zapobieganie:
- natrysnąć neutralny podkład
- przestrzegać zalecanej grubości warstwy
- unikać zbyt dużej ilości rozcieńczalnika
Usuwanie:
- przeszlifować i ponownie polakierować
14. Pęcherzyki wodne
Przyczyna:
- pozostałość wody po szlifowaniu w kątach, załamaniach, rowkach i pod listwami
- zanieczyszczone powietrze w instalacji
- zła izolacja produktów poliestrowych
- zbyt wysoka wilgotność powietrza
- zbyt krótki czas odparowania produktów wodorozcieńczalnych
- przyschnięte cząsteczki soli
Zapobieganie:
- jeżeli jest to możliwe zdemontować listwy, lusterka itp.
- osuszyć starannie powietrzem
- regularnie kontrolować wentylację
- przestrzegać zalecanych dla produktów wodorozcieńczalnych czasów odparowania
- czyszczenie przed obróbką i aplikacją zgodnie z przepisami
Usuwanie:
- uszkodzoną powierzchnię zeszlifować i ponownie polakierować
15. Złuszczanie się szpachli poliestrowej
Przyczyna:
- niestaranne przygotowanie podłoża
- niewłaściwa dla podłoża ocynkowanego szpachla poliestrowa
- nieprawidłowe, suszenie promiennikiem
- nieutwardzona szpachla poliestrowa – za dużo lub za mało utwardzacza
Zapobieganie:
- dokładnie czyścić i szlifować
- stosować właściwą dla podłoża ocynkowanego szpachlę poliestrową
- przy suszeniu promiennikiem przestrzegać zaleceń producenta
- przestrzegać prawidłowych proporcji mieszania
- utwardzacz wymieszać zgodnie z metryczką
Usuwanie:
- uszkodzone miejsce dokładnie zeszlifować
- stosować wyłącznie szpachlę poliestrową Standox, która nadaje się do podłoża ocynkowanego
- naprawić i nałożyć nową warstwę
16. Podnoszenie i marszczenie lakieru
Przyczyna:
- reakcja chemiczna pomiędzy dwoma „konfliktowymi” podłożami
- zbyt gruba warstwa
- aplikacja na nieutwardzonym podłożu
- niewłaściwa kombinacja utwardzacza i rozcieńczalnika w systemie mokro na mokro
Zapobieganie:
- unikać aplikacji zbyt grubych warstw
- stosować produkty tego samego systemu
- przestrzegać podanych w metryczkach czasów odparowania i suszenia
- stosować zalecaną kombinację utwardzacza i rozcieńczalnika
Usuwanie:
- lakier całkowicie usunąć z podłoża metalicznego
- jest to jedyne możliwe rozwiązanie problemu – w przypadku innych metod nie można zagwarantować stabilności warstwy lakieru
17. Igiełkowanie w materiałach poliestrowych
Przyczyna:
- niedostateczne osuszenie podłoża
- brak izolacji materiałów poliestrowych
- pory nie zostały przeszlifowane
Zapobieganie:
- materiały wstępne dobrze osuszyć
- pory dobrze przeszlifować i zaszpachlować
- na wypełniacz położyć szpachlę drobną
- dokładnie wymieszać utwardzacz i szpachlę; nie dostanie się do środka powietrze
- aplikacja drobnej szpachli pod ostrym kątem zapobiega powstawaniu porów
Usuwanie:
- na pory aplikować szpachlę natryskową
- uszkodzone miejsce przeszlifować i ponownie polakierować
18. Zmatowienie / utrata połysku
Przyczyna:
- zbyt duża grubość warstwy / wilgotność powietrza
- podłoże wrażliwe na działanie rozcieńczalnika
- niewłaściwe utwardzenie lub reakcja utwardzacza z wilgocią
- niewłaściwy rozcieńczalnik
- niedostateczny przepływ powietrza
- przerwany proces suszenia
- zbyt szybka aplikacja lakieru bezbarwnego
- zbyt szybkie i niewłaściwe polerowanie
Zapobieganie:
- przestrzegać podanego w metryczce sposobu aplikacji
- puszki z utwardzaczem szczelnie zamykać
- zapewnić wystarczający przepływ powietrza podczas suszenia
- nie przerywać procesu suszenia
Usuwanie:
- przeszlifować, spolerować
- przeszlifować i ponownie polakierować
19. Problemy z przyczepnością na tworzywach sztucznych
Przyczyna:
- niedostateczne oczyszczenie, wysuszenie (wygrzanie)
- użycie niewłaściwego podkładu
- zły system lakierowania
Zapobieganie:
- wygrzać przed czyszczeniem i naniesieniem wypełniacza
- dokładnie oczyścić
- po oczyszczeniu dokładnie odparować rozcieńczalnik, zmywacz
- użycie podkładu o właściwej przyczepności
- aplikacja zgodnie z metryczką
Usuwanie:
- przeszlifować, oczyścić i ponownie polakierować
- przeszlifować i ponownie polakierować
20. Efekt pasów srebra
Przyczyna:
- zazwyczaj nieprawidłowa technika podczas cieniowania kolorów metallic
- może być również widoczny w kształcie okrągłych kółek na jasnych odcieniach
Zapobieganie:
- przestrzegać wskazówek dotyczących cieniowania
- przestrzegać prawidłowych proporcji mieszania i ciśnienia natrysku przy lakierach bazowych
Usuwanie:
- przeszlifować, oczyścić i ponownie polakierować
- uszkodzone miejsce prawidłowo polakierować na nowo
II - Wpływ środowiska na jakość i wygląd lakieru
1. Odchody ptasie
Przyczyna:
- kwas zawarty w odchodach może wnikać w lakier i powodować różne szkody, od niedużych plam aż po uszkodzenie warstwy ocynkowanej
Zapobieganie:
- jak najszybciej usunąć odchody
- regularnie chronić warstwę lakieru odpowiednimi środkami
- unikać parkowania pod drzewami
Usuwanie:
- przykryć wilgotnym papierem i pozostawić na kilka minut
- usunąć papier i zmyć odchody, wysuszyć
- plamy usunąć można poprzez spolerowanie uszkodzonego miejsca; w przypadku mocnego uszkodzenia zeszlifować i polakierować od nowa
2. Kwaśny deszcz
Przyczyna:
- reakcja związków chemicznych z atmosfery z dwutlenkiem węgla z powietrza
- widoczny na powierzchni w postaci kropli deszczu w miejscach, gdzie związek był szczególnie skoncentrowany
- może powodować poważne szkody
Zapobieganie:
- unikać parkowania w dzielnicach przemysłowych
- lakier chronić poprzez częste mycie i woskowanie karoserii
Usuwanie:
- małe uszkodzenia usuwać np. poprzez polerowanie
- w przypadku mocnego uszkodzenia polakierować od nowa
- małe plamy usunąć można pastą czyszczącą
3. Uderzenia kamieni – lakier Uni
Przyczyna:
- uszkodzenia lakieru pod wpływem uderzeń kamieniami
- w ekstremalnych przypadkach może pojawić się rdza
Zapobieganie:
- zagrożone miejsce pokryć folią plastikową
- odpowiednie środki chronią podwozie przed uszkodzeniami
- stosować zalecane przez producenta powłoki lakiernicze
Usuwanie:
- małe uszkodzenia usuwać np. poprzez polerowanie
- w przypadku mocnego uszkodzenia możliwe tylko lakierowanie całości lub cieniowanie
4. Uderzenia kamieni – lakier metallic
Przyczyna:
- uszkodzenia lakieru pod wpływem uderzeń kamieniami
- w ekstremalnych przypadkach może pojawić się rdza
Zapobieganie:
- zagrożone miejsce pokryć folią plastikową
- odpowiednie środki chronią podwozie przed uszkodzeniami
- stosować zalecane przez producenta powłoki lakiernicze
Usuwanie:
- małe uszkodzenia usuwać np. poprzez polerowanie, konieczne jednak nałożenie lakieru bezbarwnego
- w przypadku mocnego uszkodzenia możliwe tylko lakierowanie całości lub cieniowanie
5. Żywice
Przyczyna:
- oddziaływanie żywic w połączeniu z innymi czynnikami (np. atmosferycznymi)
Zapobieganie:
- natychmiast zmyć wodą lub delikatnym środkiem czyszczącym
- chronić regularnie woskując karoserię
Usuwanie:
- unikać parkowania pod drzewami
- małe uszkodzenia usuwać poprzez polerowanie
- zanieczyszczone miejsce zeszlifować do podłoża i ponownie polakierować
6. Insekty
Przyczyna:
- alkaliczne resztki insektów w połączeniu z podłożem, atmosferą
Zapobieganie:
- natychmiast zmyć wodą lub delikatnym środkiem czyszczącym
- chronić regularnie woskując karoserię
Usuwanie:
- małe uszkodzenia usuwać poprzez polerowanie
- zanieczyszczone miejsce zeszlifować do podłoża i ponownie polakierować
7. Plamy ze smoły
Przyczyna:
- jazda po świeżo asfaltowanych ulicach
- widoczne w postaci małych brązowych lub czarnych plamek
Zapobieganie:
- unikać jazdy po świeżo asfaltowanych ulicach
- stosować lakier bezbarwny odporny na zarysowania
Usuwanie:
- środkiem czyszczącym na bazie rozpuszczalników lub delikatną gąbką polerską
- po usunięciu plam powierzchnię nawoskować
8. Zanieczyszczenia przemysłowe
Przyczyna:
- zanieczyszczenie powierzchni bardzo małymi cząstkami metalicznymi z kurzu kolejowego, przemysłowego, powstałego podczas szlifowania
Zapobieganie:
- powierzchnię natychmiast wyczyścić
- regularne woskowanie celem utworzenia warstwy ochronnej
Usuwanie:
- małe uszkodzenia usuwać poprzez polerowanie
- poważne uszkodzenia usunąć i ponownie polakierować
9. Kurz z wapna/cementu
Przyczyna:
- żrące oddziaływanie wapna/cementu na powierzchnię lakieru pod wpływem czynników atmosferycznych
Zapobieganie:
- powierzchnię natychmiast zmyć wodą lub delikatnym środkiem czyszczącym
- regularne woskowanie celem utworzenia warstwy ochronnej
Usuwanie:
- małe uszkodzenia usuwać poprzez spolerowanie pastą, w innym przypadku uszkodzone miejsce zeszlifować i ponownie polakierować
10. Rdza
Przyczyna:
- zawilgocenie po pęknięciu lakieru
- wyeksponowany goły metal
- warunki klimatyczne i atmosferyczne wpływają na powstawanie rdzy
Zapobieganie:
- częste mycie i woskowanie, szczególnie w zimie
- pęknięcia w lakierze natychmiast polakierować, aby zapobiec powstawaniu rdzy
Usuwanie:
- małe uszkodzenia zeszlifować, silną rdzę usuwać poprzez piaskowanie
- potraktować neutralnym kwasem
- polakierować zalecanym systemem
11. Szkody w myjniach samochodowych
Przyczyna:
- uszkodzone lub zabrudzone szczotki w myjniach automatycznych
Zapobieganie:
- unikać myjni automatycznych
Usuwanie:
- pęcherzyki usunąć można poprzez mechaniczne polerowanie drobną pastą
- unikać zbyt silnego polerowania; sprawdzać grubościomierzem
12. Wyblaknięcie/zmiana koloru
Przyczyna:
- oddziaływanie promieni UV na określone pigmenty w lakierze
- niskiej jakości lakier o słabej lub żadnej odporności na promienie UV
Zapobieganie:
- ochrona poprzez regularne woskowanie
Usuwanie:
- częściowo usunąć można poprzez mechaniczne polerowanie drobną pastą
- unikać zbyt silnego polerowania; sprawdzać grubościomierzem
- w razie potrzeby ponownie polakierować
13. Plamy wodne
Przyczyna:
- myjnie z twardą wodą
- widoczne na ciemnych kolorach, szczególnie w bezpośrednim słońcu po umyciu
Zapobieganie:
- nigdy nie myć samochodu domowymi środkami czyszczącymi
- spłukiwać miękką wodą
- po umyciu samochód od razu osuszyć
Usuwanie:
- czyścić środkami zawierającymi wosk
- osuszać wilgotną ściereczką irchową
- plamy stwardniałe usunąć można tylko poprzez polerowanie
Źródło: Standox