W swojej dotychczasowej historii marka Audi doczekała się wielu ikonicznych modeli. Do ich grona z pewnością można zaliczyć model TT, który pokazał inną niż wcześniej koncepcję designu samochodu w postaci płynnie zlicowanych zderzaków oraz poszerzonych nadkoli przełamujących linię maski. Nisko zawieszone dwudrzwiowe auto, które przez 25 lat powstawało w węgierskim Győr, bez względu na generację, do dziś jest przyjemne dla oka. Jego najstarsze egzemplarze mają obecnie spore zadatki na kultowego klasyka. Warto zatem bliżej poznać historię tego modelu.

Jeszcze przed swoją oficjalną premierą w roku 1998 Audi TT wzbudzało emocje. 3 lata wcześniej podczas Salonu Samochodowego we Frankfurcie zaprezentowano jego koncept inspirowany szkołą projektową Bauhaus, który na nowo zdefiniował design małego sportowego coupé. Za jego wygląd odpowiadał amerykański projektant Freeman Thomas (odpowiedzialny również za wygląd Volkswagena New Beettle), pod kierunkiem ówczesnego szefa designu Petera Schreyera. Nazwa modelu „TT” nawiązałą do legendarnego Tourist Trophy, jednej z najstarszych imprez motorowych na świecie, na której wielkie sukcesy ze swoimi motocyklami święcili niemieccy producenci tacy jak NSU i DKW. Nazwa „TT” odwołuje się również do sportowego NSU TT z lat 60-tych.

W 1998 roku rozpoczęła się seryjna produkcja Audi TT Coupé. Rok później, Audi wprowadziło na rynek TT Roadster. Podobnie jak samochód pokazowy i Audi A3 wprowadzone na rynek w roku 1996, nowe model oparto na platformie silnikowej Volkswagena Golfa IV. Od początku, TT produkowany był przez Audi Hungaria Motor Kft. na Węgrzech. Pomalowane nadwozia TT w ciągu jednej nocy transportowano koleją z Ingolstadt do Győr, gdzie odbywał się montaż końcowy. W tamtym czasie taka międzyzakładowa metoda produkcji była unikalna w branży motoryzacyjnej. Założona w lutym 1993 roku, początkowo tylko jako zakład produkujący silniki, Audi Hungaria – we współpracy z zakładem w Ingolstadt – przejęła w 1998 roku montaż Audi TT. Piętnaście lat później firma ewoluowała do pełnoprawnego zakładu motoryzacyjnego.

Paleta silników w Audi TT I generacji była szeroka i naturalnie zawsze sportowa. Występowało np. z czterocylindrowymi silnikami turbo o spektrum mocy od 150 do 225 KM oraz z jednostką V6 o mocy 250 KM. Punktem kulminacyjnym oferty silnikowej był czterocylindrowy silnik w Audi TT quattro Sport, którego moc zwiększono do 240 KM, a dostarczono 1 168 sztuk. Klienci TT I generacji mieli wiele możliwości wyboru wyposażenia. Oprócz ekskluzywnych kolorów, takich jak Papaya Orange czy Nogaro Blue, nowi właściciele mogli wyposażyć TT w fabryczne akcesoria specjalne. Dla przykładu: wzór „rękawicy bejsbolowej” przyciągający wzrok na skórzanych siedzeniach w pokazowym Audi TT Roadster, przeszedł do produkcji seryjnej. Przez osiem lat produkcji, aż do połowy 2006 roku z linii produkcyjnej zjechało 178 765 Audi TT Coupé pierwszej generacji (Typ 8N). W latach 1999-2006 powstało dokładnie 90 733 Audi TT Roadster.

I generacja Audi TT nie miała jednak wyłącznie dobrej prasy, ponieważ pierwsze modele miały problemy ze stabilnością podczas jazdy autostradowej, czego wynikiem były zdarzenia drogowe, w których ginęli ludzie. Krytykowano również bezwładny układ kierowniczy i podwozie. Mimo to auto nie straciło znacząco na popularności i sprzedawało się przyzwoicie.

II generację TT wprowadzono na rynek w 2006 (Coupé) i 2007 (Roadster) – bazowała ona na platformie II generacji Audi A3. Za jej projekt odpowiadał już Włoch Walter de Silva. W tej generacji TT po raz pierwszy zastosowano adaptacyjne amortyzatory z Audi magnetic ride. Technologia ta, dostępna jako opcja, stale dostosowywała amortyzatory do profilu drogi i indywidualnego stylu kierowcy. Względem poprzednika wersja Coupé urosła kilka centymetrów w każdą stronę. Mimo tego nowe TT było lżejsze i 50% sztywniejsze niż 8N dzięki skonstruowaniu samochodu na bazie ramy przestrzennej. Oprócz szkieletu nośnego, 69% karoserii wykonano z aluminium.

W 2008 roku pojawił się sportowy model TTS z silnikiem turbo o pojemności 2 litrów i mocy 272 KM, a rok później TT RS z 2,5-litrowym pięciocylindrowym silnikiem turbo o mocy 340 KM i 360 KM w Audi TT RS plus. W 2008 roku Audi wprowadziło też na rynek model TT 2.0 TDI quattro – pierwszy na świecie produkcyjny samochód sportowy napędzany silnikiem wysokoprężnym.

W 2010 roku TT II generacji przeszło lifting. Wprowadzono nowe silniki 2.0 w wyniku czego, moc wzrosła o dodatkowe 11 KM. Wycofano także silnik 3.2.

W 2014 roku podczas Salonu Samochodowego w Genewie pojawiła się III generacja Audi TT – i po raz kolejny producent wykorzystał nową generację do zmniejszenia masy. TT Coupé, z silnikiem 2.0 TFSI i manualną skrzynią biegów, ważyło tylko 1 230 kilogramów, czyli aż do 50 kilogramów mniej niż jego poprzednik. W przypadku nowego TT i TT RS projektanci z Jürgenem Löfflerem na czele na nowo zinterpretowali  linie oryginalnego modelu z 1998 roku. Wzbogacili je o nowe dynamiczne elementy, podczas gdy okrągły korek zbiornika paliwa z oznaczeniami typowymi dla TT pozostał niezmienny we wszystkich generacjach. Wiele detali trzeciej generacji świadomie przywoływało klasyka designu z lat 90.

W 2014 roku podczas targów motoryzacyjnych w Chinach Audi zaprezentowało również koncepcyjny model TT Offroad, a podczas targów w Paryżu koncepcyjny pięciodrzwiowy model TT Sportback oraz seryjne TT Roadster i TTS Roadster.

Pod względem technicznym nowy model przyniósł kilka innowacji. Zastosowano tu Audi virtual cockpit – w pełni cyfrową tablicę przyrządów z bardzo szczegółowymi, rozbudowanymi wyświetlaczami, które zastąpiły urządzenia analogowe i monitor MMI. Deska oferowała ciekłokrystaliczny ekran o przekątnej 12,3 cala, na którym wyświetlać można było tradycyjne wskaźniki albo inne informacje, np. komputer pokładowy, system multimedialny, mapę nawigacji. Panelem klimatyzacji kierowca mógł sterować za pomocą pokręteł umieszczonych w nawiewach. Z kolei w 2016 roku, w Audi TT RS rozpoczęła się nowa era dla motoryzacyjnej techniki oświetleniowej, kiedy to Audi po raz pierwszy zastosowało organiczne diody LED, znane jako technologia OLED.

Klienci mogli też wybierać z imponującej oferty silników tego sportowego samochodu: Topowym modelem było początkowo Audi TTS z 2-litrowym silnikiem turbo i mocą 310 KM, a następnie w 2016 roku pojawiło się TT RS z 2,5-litrowym pięciocylindrowym silnikiem turbo, jedną z najbardziej dynamicznych jednostek, jakie ofertuje marka. Silnik ten o mocy 400 KM charakteryzował się iście sportowym brzmieniem, a na dodatek dziewięć razy z rzędu otrzymał tytuł „International Engine of the Year”.

W lipcu 2018 roku samochód przeszedł lifting, a w 2020 r. zaprezentowano jego limitowaną do 40 sztuk odmianę 40 years of quattro, powstałą na 40. rocznicę quattro. Dedykowane malowanie auta nawiązuje do modelu Audi Sport quattro S1, którym Walter Röhrl zdobył pierwsze miejsce w wyścigu górskim Pikes Peak w 1987 roku.

W 2023 r. wraz ze specjalnym modelem Audi TT RS Coupé iconic edition, który występował w kolorze Nardo Gray i był limitowany do 100 sztuk, Audi zebrało w jednym miejscu akcenty stylistyczne i techniczne z całego ćwierćwiecza istnienia Audi TT.

Rok 2023 był oficjalnym pożegnaniem z modelem TT, co Audi uczciło na kilka sposobów.

W dniach od 24 lipca do 24 września 2023 r. w Audi Museum Mobile w Ingolstadt odbyła się wyjątkowa wystawa przedstawiająca właśnie Audi TT. Pojawiły się tam m.in. Audi TT quattro sport z 2005 r., Audi TTS Pikes Peak z 2009 r., Audi TT ultra quattro concept z 2013 r., a także pierwszy prototyp modelu TT zaprezentowany we Frankfurcie w 1995 r.

Oprócz tego pojawiła się też ostatnia wersja specjalna. Pod koniec 2023 r. w Hiszpanii pokazano limitowaną edycję 25 egzemplarzy TT, z których każdy otrzymał indywidualny numer i plakietkę. Każdy z nich oparto na wariancie 45 TFSI Quattro, czyli 2-litrowym 245-konnym motorze pod maską, automatycznej 7-stopniowej przekładni i napędzie na cztery koła, co pozwalało im osiągać setkę w 5,1 s i rozpędzać się do 250 km/h.

Oficjalnie ostatni egzemplarz Audi TT z taśmy produkcyjnej w Győr zjechał 10 listopada 2023 r. Była to wersja TTS w kolorze Chronos Gray Metallic doposażona ciemnym chromem i 20-calowymi felgami. Zamontowano w nim silnik 2,0 l o mocy 320 KM.

Łącznie w ciągu 25 lat w węgierskim zakładzie Audi powstały 662 762 egzemplarze modelu TT wszystkich generacji. Było to ćwierć wieku niezwykłego auta segmentu C, które do dziś cieszy oko nie tylko swoich miłośników.

Zdjęcia: AUDI AG

Chcesz być na bieżąco z naszymi informacjami?