• VANOS to system zmiennych faz rozrządu w silnikach produkowanych przez BMW.
• Z czasem dochodzi też do uszkodzenia uszczelnień gumowych w VANOS.
• Valvetronic odpowiada za regulację wzniosu zaworów ssących w jednostkach napędowych.
• W systemie Valvetronic zwykle najszybciej poddaje się silniczek napędzający wałek pośredni.
• Więcej informacji w polskiej (i nie tylko) branży aftermarketowej i motoryzacyjnej znajdziesz na stronie głównej Motofaktora.
• Jeśli chcesz być na bieżąco z najważniejszymi wiadomościami z branży – zapisz się na nasz newsletter.
• Polecamy także inne artykuły z cyklu „Najczęstsze usterki„.

VANOS to tak naprawdę skrót od Variable Nockenwellen Steuerung, co oznacza system zmiennych faz rozrządu w silnikach produkowanych przez BMW. Tego typu rozwiązania stosuje wiele producentów, ale każde z nich ma inną nazwę. Na przykład w Toyocie jest to VVT-i lub Valvematic, w Hondzie VTEC lub i-VTEC, a w Mitsubishi MiVEC. Początkowo VANOS odpowiadał za zamianę momentu otwierania oraz zamykania zaworów dolotowych, nieco później pojawił się Duble VANOS. Ten również otwiera i zamyka zawory, jednak nie tylko dolotowe (ssące), ale i wylotowe (wydechowe).

Co to właściwie daje? Przede wszystkim poprawia osiągi i obniża zużycie paliwa. Co ciekawe, podwójny VANOS dodatkowo jeszcze obniża emisję szkodliwych spalin i przyspiesza proces osiągania temperatury roboczej przez jednostkę napędową. Dzięki temu, silnik mniej zatruwa środowisko. Po raz pierwszy system VANOS pojawił się w legendarnych już silnikach z serii M50 oraz w usportowionej wersji tej jednostki, czyli S50B30 w modelu BMW M3 E36. Motory benzynowe z rodziny M50 występowały w BMW Serii 3 E36 oraz w nieco większej Serii 5 E34.

Jak tak naprawdę działa system VANOS od strony technicznej? Na końcu wałka rozrządu znajduje się koło zmiennych faz rozrządu, które przyspiesza lub spowalnia pracę wałka rozrządu względem wału korbowego. Jak to się dzieje? Do koła zmiennych faz rozrządu przymocowane jest urządzenie elektroniczne, które przy pomocy metalowej wypustki naciska na zawór regulujący mechanizm wewnętrzny koła zmiennych faz rozrządu, to powoduje zmianę ciśnienie oleju wewnątrz i w następstwie przyspiesza lub zwalnia obroty wałka rozrządu.

Co się psuje w systemie VANOS? Najczęstszą usterką tego mechanizmu jest uszkodzenie sitka na zaworze regulującym mechanizm wewnętrzny koła i ciężka praca tego zaworu. W rezultacie, silnik może szarpać i nierówno pracować. Z czasem dochodzi też do uszkodzenia uszczelnień gumowych w VANOS-ie, przez co wewnątrz kół pojawia się problem z wytworzeniem odpowiedniego ciśnienia oleju. To zaburza pracę silnika. W tym przypadku silnik również szarpie i nierówno pracuje. Uszkodzenia VANOS-a przekładają się też na znacznie gorsze osiągi auta.

Valvetronic to tak naprawdę uzupełnienie VANOS-a. System ten odpowiada za regulację wzniosu zaworów ssących w jednostkach napędowych. Układ ten pełni funkcję przepustnicy, która mimo to również jest montowana w silnikach z tego typu rozwiązaniem. Jeśli Valvetronic działa prawidłowo to przepustnica jest cały czas otwarta. Może być zamykana wyłącznie w przypadku awarii tego systemu.

Po co stosuje się system Valvetronic? Między innymi, żeby obniżyć zużycie paliwa oraz poprawić jakość spalania i obniżyć emisję szkodliwych gazów. Jest też jedna istotna korzyść z tego systemu – lepsza reakcja na wciśnięcie pedału gazu przy niskich obrotach silnika. Kiedy pierwszy raz zastosowano to rozwiązanie? Valvetronic najpierw pojawił się w jednostkach z rodziny N42 w BMW Serii 3 E46 LCI (po modernizacji) na początku lat 2000. Był to jeden z pierwszych silników serii ,,N” stopniowo zastępujących starsze jednostki oznaczone literą ,,M’’.

Jak działa Valvetronic? W silniku pod pokrywą zaworów, nad wałkiem ssącym znajduje się dodatkowy wałek pośredni. Wałek ten napędzany jest elektrycznym silniczkiem. Krzywki wałka pośredniego naciskają na tak zwane dźwignie pośrednie, które dociska dźwignie zaworowe i właśnie w ten sposób bardzo precyzyjnie regulują otwarcie zaworów. Dzięki takiemu rozwiązaniu, niemieccy inżynierowie osiągnęli dużo większą dokładność w regulacji otwarcia zaworów niż jest to możliwe przy użyciu samej przepustnicy.

Co najczęściej się psuje w systemie Valvetronic? Zwykle najszybciej poddaje się silniczek napędzający wałek pośredni. Zdarzają się również przypadku uszkodzenia zębów na dodatkowej krzywce tego wałka, która służy do przeniesienia napędu z tego silniczka. Co ciekawe, w silnikach V8 rozwiązanie to jest zdublowane. Przez to znacznie rosną koszty wymiany tych elementów i dwukrotnie wydłuża się czas konieczny do naprawy.

Początkowo te rozwiązania były stosowane głównie w autach BMW. Po latach pojawiły się również w samochodach takich marek jak: Land Rover, Bentley, Morgan, Wiesmann, Veritas, Fisker, MINI, Citroen czy Peugeot. Wynika to z faktu, że w samochodach tych montowano silniki opracowane przez BMW, samodzielnie lub w kooperacji z tymi koncernami, bądź manufakturami.

Zdjęcia: BMW

Chcesz być na bieżąco z naszymi informacjami?