Układ klimatyzacji i czynniki chłodnicze | MOTOFAKTOR

Układ klimatyzacji i czynniki chłodnicze

O serwisowaniu układu klimatyzacji i o tym czy warto stosować alternatywne czynniki chłodnicze rozmawiamy z Rafałem Wróblem z Marelli Aftermarket Poland.

  • Nie wolno stosować dodatków do samodzielnego uzupełniania klimatyzacji.
  • Najbardziej na awarię narażony jest skraplacz.
  • Należy stosować czynnik taki jaki jest dedykowany do danego układu klimatyzacji.
  • Więcej informacji na stronie głównej Motofaktora.
  • Chcesz być na bieżąco z najważniejszymi wiadomościami z branży – zapisz się na nasz newsletter.

Czy można bez konsekwencji jeździć samochodem z nienabitą (nieszczelną) klimatyzacją?

Rafał Wróbel, Magneti Marelli
Rafał Wróbel, Magneti Marelli

Długotrwałe użytkowanie pojazdu z pustym układem klimatyzacji, jak również brak czynnika lub jego niski stan, może spowodować uszkodzenie kompresora klimatyzacji, ponieważ czynnik pełni nie tylko rolę środka chłodniczego, ale również chłodzi i smaruje nam sprężarkę razem z olejem. Każda nieszczelność w układnie klimatyzacji, mniejsza bądź większa doprowadza do wydostawania się na zewnątrz nie tylko czynnika, ale również oleju. W przypadku sprężarek sterowanych za pomocą zaworu regulacyjnego brak czynnika może doprowadzić do jej uszkodzenia nawet w przypadku, gdy układ AC został wyłączony na panelu sterowania klimatyzacji ze względu na charakterystykę pracy zaworu.

 

 

Czy zawsze trzeba uzupełniać czynnik chłodniczy? Jakie są objawy jego niedoboru?

Objawy niedoboru czynnika to: spadek wydajności układu klimatyzacji, zmniejszona wartość ciśnień na manometrach, głośniejsza praca sprężarki.

Czy uzupełnianie czynnika „na zapas” ma sens?

Nie ma to żadnego sensu, ponieważ każdy z układów klimatyzacji ma określoną objętość czynnika. W przypadku za dużej ilości czynnika, może doprowadzić to do uszkodzenia układu lub wystąpieniem problemu z jego pracą oraz uruchomieniem.

Natomiast należy pamiętać, że nie wolno stosować dodatków do samodzielnego uzupełniania klimatyzacji, ponieważ zawartość takiego opakowania może spowodować uszkodzenie układu klimatyzacji, a w przypadku próby odciągnięcia przez stację klimatyzacji zawartości takiego układu samej już stacji klimatyzacji. W przypadku, gdy stacja klimatyzacji jest na gwarancji, to w sytuacji uszkodzenia urządzenia użytkownik traci ją w momencie, gdy wewnątrz znajdzie się inna substancja niż czynnik chłodniczy, do którego przeznaczona jest stacja.

Jakie elementy układu klimatyzacji są najbardziej narażone na awarie?

Najbardziej na awarię narażony jest skraplacz, potocznie zwany chłodnicą klimatyzacji oraz najniżej znajdujące się przewody klimatyzacji, które mogą zostać uszkodzone przez wystające elementy z podłoża podczas jazdy czy też czynniki zewnętrzne lub poprzez wpływ warunków atmosferycznych. Kolejnymi elementami są o-ringi w układzie klimatyzacji, które ulegają zużyciu podczas eksploatacji.

Jakie korzyści przynosi regularna konserwacja i serwis klimatyzacji?

Pozwala na przedłużenie żywotności układu klimatyzacji oraz zapobiegnięcie dalszym usterkom w przypadku wykrycia nieszczelności układu klimatyzacji. Serwis powinno się przeprowadzić raz do roku, w jego trakcie powinna również być sprawdzana szczelność układu, która zweryfikuje jego stan faktyczny. Oczywistym jest, że należy pamiętać o regularnej wymianie filtra kabinowego.

Elektryk w warsztacie – klimatyzacja

Czy tzw. „nabijanie klimatyzacji” bez wcześniejszego sprawdzenia szczelności ma sens?

Absolutnie nie ma to sensu, ponieważ warunkiem prawidłowej pracy jest szczelność układu. Każda nieszczelność powoduje osłabienie wydatku układu klimatyzacji. Razem z czynnikiem z układu klimatyzacji wydostaje się olej, obniżenie stanu oleju w układzie razem z czynnikiem może doprowadzić do uszkodzenia sprężarki.

Czy ozonowanie i wymiana filtra kabinowego to wystarczające działania, czy konieczna jest bardziej zaawansowana diagnostyka?

Wszystko zależy od stopnia zanieczyszczenia bakteriami parownika oraz wnętrza pojazdu, w przypadku gdy dezynfekcja jest przeprowadzana regularnie samo ozonowanie z wymianą filtra kabinowego jest wystraczające. Należy natomiast pamiętać, aby wybierać ozonator, który będzie miał potwierdzone stężenie ozonu za pomocą certyfikatu. Zgodnie z rozporządzeniem Unii Europejskiej 2023/1078 od dnia 1.07.2024 r. ozon został zarejestrowany na terenie UE jako substancja aktywna.

W związku z tym każdorazowe wprowadzenie do obrotu produktów wytwarzających ozon wymaga posiadania niezbędnego pozwolenia w formie certyfikatu, co pozwala na legalne użytkowanie i odkażanie pojazdów oraz pomieszczeń zgodnie z najnowszym rozporządzeniem. W przypadku ozonatorów Marelli z serii MX-4000 oraz M-MX PRO posiadają one certyfikat. Natomiast, jeśli ta czynność jest pomijana i robiona dopiero w momencie gdy odczuwalny jest nieprzyjemny zapach z okolicy parownika, wtedy samo ozonowanie może nie wystarczyć. W tym przypadku konieczne może być zastosowanie specjalistycznej chemii do mycia i dezynfekcji parownika. Jeśli to ostatnie nie pomoże, konieczna będzie wymiana parownika na nowy. Oprócz tych powyższych działań należy pamiętać, że przy każdej obsłudze układu istotna jest tutaj prawidłowa diagnostyka.

Czy warto stosować alternatywne czynniki chłodnicze?

Należy stosować czynnik taki jaki jest dedykowany do danego układu klimatyzacji, przykładowo – jeśli układ jest przeznaczony na czynnik R134a, to taki czynnik ma znajdować się w układzie. Z tego względu, że niektóre elementy w układzie będą pracowały poprawnie tylko na danym czynniku do którego przypisany jest układ. Stosowanie alternatywnych czynników może spowodować uszkodzenie układu lub stacji klimatyzacji, jeżeli taki preparat zostanie przez nią zaciągnięty. Należy zadać tutaj pytanie dlaczego tak się może stać? W pojemnikach do samodzielnego napełniania układu lub w zbiornikach z alternatywnymi czynnikami chłodniczymi nie jesteśmy w stanie określić, co dokładnie się w nich znajduje. Jest to jedynie mieszanina pewnych gazów, która według producenta ma zastępować dany czynnik. Przykładem jest tutaj informacja na takim opakowaniu, która mówi nam że 170 g takiej substancji znajdującej się w opakowaniu stanowi odpowiednik 453 g gazu R134a oraz 510 g gazu R12.

Z kolei na opakowaniu opisanym jako zamiennik R1234yf, producent informuje, że 170 g substancji w opakowaniu stanowi odpowiednik 453 g gazu R1234yf. Sama ta informacja już na samym wstępie przekreśla stosowanie takiego opakowania, ponieważ nie ma tutaj podanej dokładnej wartości, mowa jest tylko o tym, że jest to odpowiednik gramatury danego czynnika. Na pierwszy rzut oka nie wiemy dokładnie co się tam znajduje oraz w jakiej dokładnej wartości. Kolejną kwestią jest to, że czynnik R12 został wycofany z obrotu na terenie państw członkowskich UE, natomiast na opakowaniu jest mowa o tym, że może zastępować 510g R12 co już przeczy samo sobie. Więc w przypadku wprowadzenia takiego zestawu do układu klimatyzacji możemy spowodować jego uszkodzenie lub również doprowadzić do uszkodzenia stacji klimatyzacji, jeśli osoba świadcząca usługi w zakresie serwisu i naprawy klimatyzacji samochodowej dokona odzysku za pomocą stacji klimatyzacji z powyższego układu.

Jedyną opcją, aby uchronić się od powyższych skutków jest analizator składu czynnika lub też identyfikator. W przypadku analizatora, urządzenie to pozwala na dokładny pomiar tego co może się znajdować w układzie wraz z procentowym rozkładem składu. Natomiast identyfikator poinformuje nas o tym czy w układzie znajduje się badany czynnik czy też nie. Przykładem tego mogą być poniższe wydruki z analizatora, gdzie w układach klimatyzacji było podejrzenie zastosowania zestawów do samodzielnego napełniania:

skan wydruków z analazatora - Marelli

Obecnie dodatkowym koniecznym urządzeniem w warsztacie staje się analizator czy też identyfikator czynnika, który pozwala nam uchronić sprzęt przed ich możliwym uszkodzeniem.

 

Jakie są różnice między R134a a nowoczesnym czynnikiem R1234yf?

Czynnik R1234yf w porównaniu do R134a jest substancją łatwopalną, w warunkach pożaru mogą wydzielać się toksyczne gazy-fluorowodór. W przypadku kontaktu fluorowodoru z wodą może powodować powstanie kwasu fluorowodorowego. Natomiast porównując liczbę GWP, w przypadku R1234yf wynosi ona 4, a nie 1430 jak w przypadku czynnika R134a.

Czy można zastępować jeden czynnik innym w starszych pojazdach?

W starszych samochodach było to dopuszczalne jeśli układ był przystosowany do czynnika R12, a użytkownik chciał przejść na czynnik R134a. Wtedy stosowano tzw. Retrofity, czyli zmieniano przewody gumowe z tych przystosowanych do R12 na R134a, ponieważ w niektórych przypadkach kontakt czynnika R134a z elementami dostosowanymi do R12 mógł powodować powstawanie nieszczelności w układzie.

Czy używanie klimatyzacji tylko latem jest błędem?

Tak, klimatyzację powinno się używać cały rok jeśli oczywiście pozwoli na to temperatura otoczenia oraz warunki. Następstwem zbyt rzadkiego uruchamiania klimatyzacji może być problem z samym uruchomieniem sprężarki/układu po dłuższej przerwie.

 

Chcesz być na bieżąco z informacjami? Obserwuj nas w wiadomościach Google:

belka Wiadomości Google