Przepisy Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP) dotkną wszystkich przedsiębiorców działających na terytorium Polski (zarówno tych, którzy prowadzą typową działalność produkcyjną w oparciu o sprowadzane surowce jak i przedsiębiorców zagranicznych, którzy dokonują wyłącznie sprzedaży produktów na terytorium kraju).

Planowane wejście ROP w życie to 1 lipca 2020 roku, przy czym istnieje możliwość przesunięcia terminu z uwagi na obecną sytuację związaną z COVID-19. Obecnie nie ma konkretnych przepisów w tym zakresie.

ROP ma za zadanie odpowiednie przydzielenie odpowiedzialności za odpady opakowaniowe i zwiększenie ich przydatność do recyklingu. Projekt ma uwzględniać wymagania tzw. pakietu odpadowego – nowelizacji sześciu unijnych dyrektyw, które dotyczą gospodarki odpadami. Do ustalania stawek opłat dla wprowadzających produkty ma zostać wyznaczony odpowiedni regulator.

Projekt zmian ma zawierać minimalny poziom finansowania zagospodarowania odpadów przez wprowadzających do obrotu produkty producentów i importerów. Ich obowiązkiem będzie pokrycie kosztów selektywnego zbierania, transportu i przetwarzania odpadów. Poprzez system ROP producenci mają zostać zaangażowani w udział w finansowanie zagospodarowania odpadów opakowaniowych.

Planowane są dwa nowe rodzaje opłat. Pierwszy rodzaj opłat ma być uiszczany wyłącznie w zakresie wprowadzonych do obrotu produktów w opakowaniach przeznaczonych dla gospodarstw domowych. Przedmiotowa opłata będzie płacona na rzecz urzędów marszałkowskich.

Druga opłata będzie w praktyce dotyczyć wszystkich innych produktów w opakowaniach, które zostaną wprowadzone do obrotu. Będzie uiszczana na rzecz organizacji ROP.

Nie są jeszcze znane szczegóły dotyczące sprawozdawczości oraz częstotliwości opłat np. czy będą one uiszczane dwa razy do roku, raz na kwartał, czy raz na miesiąc.

System kaucyjny natomiast będzie miał zastosowanie do określonych rodzajów opakowań jak np. plastikowe butelki.

Mechanizm opłat dotyczy podmiotów, które dokonują importu, nabycia wewnątrzwspólnotowego, jak również produkcji produktów w opakowaniach w Polsce. Łatwo je zidentyfikować, gdyż zazwyczaj rozliczają się z podatku VAT z tytułu importu lub nabycia wewnątrzwspólnotowego.

ROP dotknie zagraniczne podmioty zarejestrowane w Polsce dla celów VAT, które np. wyłącznie sprowadzają określone produkty, aby następnie dokonać ich sprzedaży. Często zdarza się, że obowiązki środowiskowe są w imieniu tych podmiotów wykonywane przez polskich kontrahentów – co przez urzędy uznawane jest za nieprawidłowe rozwiązanie.

Temat dotyczy każdego produktu w opakowaniu, który zostaje sprowadzony lub wyprodukowany na terytorium kraju. Nie jest to mechanizm przeznaczony wyłącznie dla kartonów, czy szklanych i plastikowych butelek. W praktyce opakowaniem może być wszystko to, co towarzyszy produktowi.

W związku ze zwiększaniem się udziału szarej strefy w sektorze gospodarki odpadami – powodując jednocześnie negatywne oddziaływanie na środowisko i uszczuplenie dochodów budżetu państwa – resort zaproponował połączenie danych zawartych w Jednolitym Pliku Kontrolnym z danymi zawartymi w Bazie Danych o Odpadach (BDO).

Wartość szarej strefy w tym zakresie (zarówno z tytułu podatku VAT jak i CIT/PIT) szacowana jest na 2,7 mld zł do 6 mld zł.

W kontekście planowanego mechanizmu Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta, kluczowe jest odpowiednie przygotowanie się do zmian:

W pierwszych krokach – analiza procesu elektronicznego generowania dokumentacji;

Kolejne kroki:

• wdrożenie odpowiednich funkcjonalności w systemach finansowo-księgowych
• zidentyfikowanie danych objętych raportowaniem
• ustalenie rozwiązań pozwalających na wewnętrzną analizę poprawności raportowanych danych
• sprawne korygowanie błędów

ZPP krytycznie odniósł się do proponowanych zmian, które jego zdaniem będą w czasie koronakryzysu działać na korzyść jednych firm i na niekorzyść innych. Związek uważa, że obecnie wszelkie regulacje prawne powinny pomagać przedsiębiorcom przetrwać panujący trudny okres, a nie obciążać ich kolejnymi kosztami.

Stwierdził też, że regulacje, które mają Polsce pomóc w realizacji założeń Nowego Zielonego Ładu nie powinny być oparte na narzędziach fiskalnych.

Pełne oświadczenie ZPP w tej sprawie można znaleźć TUTAJ.

Źródło: PwC/ZPP