Polska już dzisiaj jest kluczowym ogniwem globalnego łańcucha dostaw w electromobility
Polska, a zwłaszcza Specjalna Katowicka Strefa Ekonomiczna, to zagłębie firm produkujących części i podzespoły samochodowe, rozwijających w Polsce najnowocześniejsze technologie. Co Pana zdaniem przyciąga te firmy do naszego kraju, dlaczego inwestują właśnie tutaj?
Polska ma doskonały klimat inwestycyjny, o czym decyduje wiele czynników. Te społeczne – jak ambitni i pracowici ludzie, istotny potencjał konsumpcyjny i zasoby ludzkie, ale również te stricte ekonomiczne, jak choćby znaczna dywersyfikacja branż gospodarki, czy stabilność makroekonomiczna. Wciąż oferujemy relatywnie korzystne koszty pracy, ale jednocześnie jesteśmy coraz bardziej innowacyjni. Znajdujemy się zatem w sytuacji, w której Polska jawi się jako wysokojakościowy i efektywny kosztowo producent z dużym potencjałem rozwoju rynkowego.
W ostatnim raporcie firmy Exact Systems "MotoBarometr 2019. Nastroje w automotive", 70% polskich producentów motoryzacyjnych stwierdziło, że zagraniczne inwestycje przyciąga do Polski nie tania siła robocza, ale głównie położenie geograficzne. Czy Pan się z tym zgadza?
Tradycja przedmurza Europy ma w Polsce wiele wymiarów, również ten ekonomiczny. Jesteśmy częścią Europy Środkowo-Wschodniej, ale lepiej niż wiele innych państw regionu radzimy sobie z nadrabianiem zaległości rozwojowych. Jednocześnie jesteśmy blisko najbogatszych rynków Europy Zachodniej. Geografia ma istotne znaczenie, ale nawet bliskość geograficzna nie wystarczyłaby do odniesienia sukcesu, gdyby nie wysoka jakość produktów i dobra marka polskiej gospodarki.
Polskę upodobali sobie także koreańscy producenci baterii i komponentów do pojazdów elektrycznych. Inwestują u nas takie firmy jak LG Chem, czy SK Innovation. Jak podaje PAIH, firmy z tego kraju są aktywne w 11 polskich województwach. Czy Polska ma szansę osiągnąć pozycję lidera w produkcji chociażby baterii do EV?
Polska już jest liderem w tym zakresie. To nie tylko LG Chem czy SK Innovation, ale także KET, Foosung, Enchem czy Nara Battery Engineering – to 7 inwestycji o wartości ponad 7 mld zł. Polski eksport stale i dynamicznie rośnie, a największy wzrost mocy produkcyjnych w tej branży dopiero nastąpi, gdy wszyscy wymienieni ruszą na 100% swoich mocy produkcyjnych. Mamy także kilkanaście firm, które specjalizują się w innych obszarach tej samej branży – integracji ogniw czy recyklingu. Polska już dzisiaj jest kluczowym ogniwem globalnego łańcucha dostaw w electromobility.
Jakie działania podejmuje Ministerstwo Rozwoju, aby przyspieszyć rozwój elektromobilności w Polsce?
Z perspektywy Ministerstwa Rozwoju elektromobilność odgrywa istotną rolę w transferze technologii i osiąganiu postępu technicznego, co w konsekwencji przekłada się na rozwój całego kraju. Ucieczka do przodu – w nowe technologie – to szansa na włączenie naszych firm i instytucji w atrakcyjny i rozwijający się na świecie kierunek produkcji i eksploatacji napędów elektrycznych, w tym dla autobusów elektrycznych, które już są u nas produkowane.
W polskich miastach jeździ już ok. 200 autobusów elektrycznych. Na ten rok spodziewane są zakupy ponad 240 kolejnych. Dalszemu, dynamicznemu rozwojowi przemysłu i upowszechnianiu autobusów elektrycznych przysłużyć się może projekt „e-Bus”. Jego celem jest zachęcanie do projektowania i produkcji polskich autobusów elektrycznych na potrzeby komunikacji miejskiej (także na eksport). Jednak, co do zasady, najszersze kompetencje dot. elektromobilności należą obecnie do Ministerstwa Aktywów Państwowych.
Czy Pana zdaniem Polska ma szansę na powrót do seryjnej produkcji samochodu i posiadania własnej marki?
Zawsze istnieją takie plany, zwłaszcza w tak dużej gospodarce, jak nasza. Musimy jednak sobie odpowiedzieć na kluczowe pytania dotyczące opłacalności ekonomicznej takiego projektu. Rynek samochodowy jest dobrze nasycony i trudno znaleźć w nim niszę. Własna marka samochodowa to piękne marzenie, ale pieniądze publiczne musimy wydatkować przede wszystkim efektywnie i rozsądnie. Ale jeśli pojawi się prywatny inwestor, gotów podjąć takie działania, to może liczyć na różne formy wsparcia ze strony państwa.
Pewne działania podejmują w tej kwestii polscy producenci części samochodowych, a zwłaszcza Polska Grupa Motoryzacyjna promująca właśnie polskie marki. Czy Ministerstwo Rozwoju wspiera w jakiś szczególny sposób polskich producentów inwestujących w kraju?
PGM uzyskała status Krajowego Klastra Kluczowego, który jest niezwykle cenny w kontekście długofalowej polityki rozwoju. Branża motoryzacyjna (produkcji środków transportu) jest jedną z branż kluczowych w rozumieniu Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, dlatego może liczyć na szczególnie korzystne warunki w ramach ogólnodostępnych instrumentów. Najważniejsze z nich to zwolnienia podatkowe w ramach Specjalnych Stref Ekonomicznych, czy też wsparcie w formie grantu w Programie wspierania inwestycji o istotnym znaczeniu dla gospodarki polskiej.
To także liczne zwolnienia dla innowacyjnych producentów, czy prowadzących działalność badawczą. Opłaca się nie tylko tradycyjna produkcja, ale także opracowywanie i wdrażanie nowych rozwiązań. Portfolio polskiego systemu pomocy jest niezwykle szerokie i zróżnicowane w stosunku do innych państw regionu – system inwestycji rozwoju proponuje ponad 100 produktów, które można selekcjonować w zależności od celów działalności, rozmiaru przedsiębiorstwa czy kierunków rozwoju.
Jakie zachęty oferuje polski rząd zagranicznym inwestorom z branży motoryzacyjnej?
Jeśli chodzi o wsparcie firm zagranicznych, to zasadniczo nie różnicujemy przedsiębiorców ze względu na kraj pochodzenia. Wszyscy mogą liczyć na podobne wsparcie w kluczowych obszarach (strefy ekonomiczne i granty), pod warunkiem realizacji odpowiedzialnej i zrównoważonej strategii rozwoju inwestycji. Jeśli zagraniczny inwestor rozwija polski przemysł – w oparciu o polskich pracowników i wnosi wiedzę oraz kompetencje do polskiej gospodarki – to zawsze jest bardzo mile widziany.
