Oszacowanie gospodarczych skutków epidemii koronawirusa jest trudne ze względu na zmienność sytuacji. Nie można przewidzieć, jak długo ona potrwa ani jaki obszar obejmie i jak szybko się rozprzestrzeni. Niemniej jej wpływ można już rozpatrywać w następujących obszarach, które są ze sobą powiązane:

• ograniczenie połączeń transportowych (lotniczych, morskich czy drogowych) ze względu na zakłócenie łańcuchów dostaw oraz wprowadzane stopniowo ograniczenia w przepływie osób (wyjazdy służbowe i prywatne);
• ograniczenie wyjazdów służbowych, wakacyjnych, rezygnacja z udziału w lub organizacji eventów (targów, konferencji itp.), anulowanie wyjazdów turystycznych;
• ograniczenie produkcji w związku z zakłóceniem łańcuchów dostaw; istnieje wyraźne prawdopodobieństwo, że niektórzy producenci, a w szczególności motoryzacja i tekstylia, zaczną odczuwać braki części, komponentów w ciągu 2-3 tygodni (czas dostarczenia z Chin to 6 tygodni, więc większość łańcuchów dostaw nie jest jeszcze zakłócona);
• ograniczenie działalności w wyniku braków w zasobach logistycznych (zgłaszane w Europie problemy np. z dostępnością kontenerów) czy trudności w zabezpieczeniu pracowników (np. dostęp do maseczek);
• rosnąca liczba sporów, roszczeń ubezpieczeniowych, szczególnie związanych z transportem, podróżą czy nie wywiązywaniem się z kontraktu;
• spodziewany niedobór i podwyżki cen towarów i usług.

W ocenie Konfederacji Lewiatan preferencje kredytowe powinny dotyczyć w szczególności dostępu do taniego kredytu lub pożyczki: uproszczonej, przyspieszonej procedury pożyczkowej/kredytowej oraz obniżenia restrykcji w zakresie zabezpieczenia, a także obniżonego oprocentowania i opóźnienia terminu spłaty (np. do 2 lat). W ocenie związku dedykowaną instytucją dostarczającą takie „produkty” mógłby być Bank Gospodarstwa Krajowego.

Z kolei referencje podatkowe i składkowe mogłyby dotyczyć obniżenia stawek, wprowadzenia okresów karencji w egzekwowaniu należności oraz możliwości rozłożenia ich na raty.

W szczególności zalecane jest powstrzymanie wszelkich inicjatyw legislacyjnych, których efektem może być wzrost kosztów prowadzenia działalności do momentu całkowitego zażegnania ryzyka wystąpienia kryzysu gospodarczego wywołanego rozprzestrzenianiem koronawirusa.

Konfederacja Lewiatan zauważa, że konieczne jest dostosowanie przepisów ustawy dotyczącej szczególnych rozwiązań związanych z ochroną miejsc pracy do obecnych warunków. W jej ocenie okres 6 miesięcy spadku obrotów jest zbyt długi w stosunku do konieczności pilnego podjęcia działań w obecnej sytuacji.

Zalecana korekta, to możliwość składania wniosku na podstawie średniomiesięcznego spadku obrotów za okres 2 miesięcy w stosunku do średniej miesięcznej z ostatniego roku. Przy czym warunek powinien dopuszczać także uwzględnianie okresów przyszłych, o ile przedsiębiorca udowodni spadek obrotów na podstawie udokumentowanych informacji o zmniejszonych zamówieniach, zerwanych kontraktach itp. Zalecane jest też zweryfikowanie minimalnej skali spadku.

Kolejna kwestia, to dofinansowanie wynagrodzenia pracowników. Obecnie może ono wynieść do 100% zasiłku dla bezrobotnych czyli 823,60 zł miesięcznie. Zdaniem Konfederacji Lewiatan, kwota dofinansowania powinna zostać podwyższona, co najmniej do połowy płacy minimalnej. Ustawa wymaga wprowadzenia rozwiązań w układzie zbiorowym lub porozumieniu ze związkami zawodowymi, co może znacząco wydłużyć okres reakcji na sytuację kryzysową, dlatego związek zaleca ograniczyć obowiązek do konsultacji ze związkami zawodowymi i informowania właściwych organów.

Istotna jest też kwestia zasiłku chorobowego. Zapowiadana nowa forma wydawania zwolnień lekarskich, zdalny kontakt pacjenta i lekarza, świadczy również o przewidywanym wzroście absencji chorobowych spowodowanych nowym wirusem.

Konfederacja Lewiatan mając na uwadze wyjątkowość sytuacji związanej z pojawieniem się wirusa COVID-19 proponuje, aby w przypadku niezdolności do pracy wywołanej nim pracodawca nie był zobowiązany do wypłaty wynagrodzenia. W takim przypadku pracownikowi należeć się będzie zasiłek chorobowy od pierwszego dnia zwolnienia.

Proponowane są też takie rozwiązania jak:

• rozważenie okresowej modyfikacji przepisów o czasie pracy (chodzi o skrócenie czasu pracy) zwłaszcza w zakresie minimalnego tygodniowego i dobowego okresu odpoczynku,
• specustawa powinna jednoznacznie przesądzać, iż przedsiębiorca nie ponosi odpowiedzialności kontraktowej w związku z niewykonaniem umowy jeżeli było to spowodowane wywiązaniem się z polecenia administracyjnego. Ten element powinien zostać szczegółowo uregulowany w ustawie.

Źródło: Konfederacja Lewiatan